EΤΑΙΡΕΙΕΣ – ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΑΛΛΟΔΑΠΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ – ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΙΔΡΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Η ίδρυση υποκαταστήματος αλλοδαπής, προσφέρει ένα πλήθος ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων στην εκάστοτε εταιρεία. Η συγκεκριμένη τακτική προτιμάται είτε από αλλοδαπές εταιρείες, οι οποίες επιθυμούν να ασκήσουν το σύνολο ή μέρος των δραστηριοτήτων τους στην Ελλάδα, είτε από εταιρείες που επιδιώκουν να μεταφέρουν την έδρα τους στο εξωτερικό, διατηρώντας κάποιο υποκατάστημά τους στην Ελλάδα.
Τα πλεονεκτήματα ίδρυσης υποκαταστήματος αλλοδαπής στην Ελλάδα, είναι πολλά και συγκεκριμένα:
- Μηδενικές εισφορές ΕΦΚΑ στην Ελλάδα ανεξαρτήτως του ύψους εισοδήματος τόσο για το νόμιμο εκπρόσωπο όσο και τους ιδιοκτήτες της εταιρείας.
- Απαλλαγή από την διανομή μερισμάτων στην Ελλάδα και δυνατότητα επαναπατρισμού κεφαλαίων στην μητρική εταιρία στο εξωτερικό.
- Δυνατότητα ορισμού ως νόμιμο εκπρόσωπο οποιουδήποτε ατόμου διαθέτει ελληνικό ΑΦΜ, χωρίς να επηρεάζεται η εταιρεία από την προηγούμενη επιχειρηματική δραστηριότητα του.
- Υποβολή ενοποιημένου ισολογισμού στην χώρα που βρίσκεται η νόμιμη έδρα της επιχείρησης και εξασφάλιση ιδιαίτερης μεταχείρισης στην φορολόγηση εντός συνόρων.
- Δρομολόγηση ενδοκοινοτικών συναλλαγών μέσω της έδρας της εταιρείας στο εξωτερικό αλλά και του υποκαταστήματος στην Ελλάδα με απαλλαγή από το ΦΠΑ.
- Συνδιαμόρφωση των ταμειακών διαθέσιμων μεταξύ του κεντρικού καταστήματος στο εξωτερικό και του υποκαταστήματος στην Ελλάδα από κοινού με αποτέλεσμα την ευκολότερη μετακίνηση κεφαλαίων και την μεγαλύτερη ευελιξία σε εσωτερικό δανεισμό.
- Το υποκατάστημα αλλοδαπής διαθέτει ελληνικό ΑΦΜ και υπάγεται κανονικά στην ΔΟΥ Ανώνυμων Εταιρειών.
Για την ίδρυση υποκαταστήματος χρειάζεται έγκριση και εγγραφή στο Γενικό Εμπορικό Μητρώου (Γ.Ε.ΜΗ.).
Τα δικαιολογητικά που πρέπει να κατατεθούν για να καταχωρηθεί το υποκατάστημα στο ΓΕΜΗ είναι τα ακόλουθα:
- Απόφαση της αλλοδαπής εταιρείας για ίδρυση υποκαταστήματος στην Ελλάδα προσδιορίζοντας τον σκοπό (έργο), την έδρα, τις δραστηριότητες (καλό θα είναι να αντιστοιχούν σε ελληνικούς ΚΑΔ), την επωνυμία του υποκαταστήματος καθώς και τον νόμιμο εκπρόσωπο, επίσημα μεταφρασμένη.
- Καταστατικό της αλλοδαπής εταιρείας, όπως ισχύει κατά την χρονική περίοδο της αίτησης με θεώρηση από την αρμόδια αρχή της έδρας της, επίσημα μεταφρασμένο.
- Βεβαίωση της αρμόδιας αρχής της χώρας της έδρας της ότι η εταιρεία δε διαλύθηκε ούτε ανακλήθηκε η άδεια σύστασής της.
- Βεβαίωση της αρμόδιας αρχής για την έδρα της αλλοδαπής εταιρείας και για τα πρόσωπα που εκπροσωπούν την εταιρεία στην έδρα της.
- Τον αριθμό μητρώου καταχωρήσεως της εταιρείας στην έδρα της.
- Βεβαίωση αρμόδιας αρχής για το καταβλημένο κεφάλαιο της αλλοδαπής εταιρείας.
- Συμβολαιογραφική ή Προξενική πράξη διορισμού, νομίμου εκπροσώπου, πληρεξουσίου αντιπροσώπου και αντίκλητου του υποκαταστήματος της εταιρείας στην Ελλάδα, που μπορεί να είναι το ίδιο πρόσωπο. Ο νόμιμος εκπρόσωπος , πληρεξούσιος, αντιπρόσωπος και αντίκλητος, που θα οριστεί θα διαμένει στην Ελλάδα και θα είναι κάτοχος ελληνικού Αριθμού Φορολογικού Μητρώου ΑΦΜ πρέπει να υποβάλλει, αν πρόκειται για υπήκοο κράτους της Ε.Ε., ακριβές αντίγραφο Αστυνομικής Ταυτότητας/ Διαβατηρίου.
- Βεβαίωση ΕΒΕΑ για την προέγκριση της Επωνυμίας ή/και του Διακριτικού Τίτλου του υποκαταστήματος (για την προέγκριση στο ΕΒΕΑ, καταβάλλεται τέλος 10,00 €).
- Αίτηση ΓΕΜΗ που υπογράφεται ενώπιον της Υπηρεσίας ΓΕΜΗ, κατά την υποβολή των δικαιολογητικών, είτε από το διορισθέντα πληρεξούσιο αντιπρόσωπο και αντίκλητο, είτε από εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό του (με απλή εξουσιοδότηση, στην οποία είναι θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής του).
Αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία καταχώρησης του υποκαταστήματος στο ΓΕΜΗ, θα πρέπει να ακολουθήσει έναρξη δραστηριότητας στην Εφορία. Η ύπαρξη υποκαταστήματος στην Ελλάδα θεωρείται για τη φορολογία εισοδήματος ως μόνιμη εγκατάσταση σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2, άρθρ. 6, Ν. 4172/2013. Επομένως, το εισόδημα που προκύπτει από συναλλαγές που πραγματοποιούνται στο όνομα του υποκαταστήματος φορολογείται στην Ελλάδα (εισόδημα πηγής Ελλάδος). Για το λόγο αυτό, τα υποκαταστήματα των αλλοδαπών επιχειρήσεων, οφείλουν να εγγράφονται στο φορολογικό μητρώο και να αποκτούν ΑΦΜ στην Ελλάδα (ΠΟΛ. 1006/2014). Τα υποκαταστήματα αλλοδαπών εταιρειών υπόκεινται σε όλες τις φορολογικές υποχρεώσεις της ελληνικής νομοθεσίας (υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ, Παρακρατούμενων Φόρων, Εισοδήματος, κλπ) ανάλογα με τη δραστηριότητά τους.
Όσον αφορά τη φορολογία εισοδήματος, θα πρέπει να τονιστεί, ότι κατά την μεταφορά κερδών στο Κεντρικό στο εξωτερικό, δεν διενεργείται παρακράτηση φόρου, καθώς ένα υποκατάστημα δεν διαθέτει ανεξάρτητη ή χωριστή νομική προσωπικότητα από την μητρική του εταιρεία. Ουσιαστικά, πρόκειται για το ίδιο νομικό πρόσωπο και η συναλλαγή δεν χαρακτηρίζεται ως διανομή μερίσματος.
Το υποκατάστημα με το ελληνικό ΑΦΜ τιμολογεί τους πελάτες του και λαμβάνει τιμολόγια από τους προμηθευτές του. Επιπλέον η τήρηση των βιβλίων για το υποκατάστημα γίνεται στην Ελλάδα με βάση την Ελληνική Νομοθεσία (Ν. 4308/2014, ΕΛΠ). Το υποκατάστημα εξάγει λογιστικό αποτέλεσμα το οποίο μεταφέρεται στα βιβλία και στις Οικονομικές Καταστάσεις του Κεντρικού.
- Published in ΤΡΕΧΟΝΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΟΥ ΕΠΕΦΕΡΕ Ο Ν. 4872/2021 ΣΤΙΣ ΕΠΕ ΚΑΙ ΙΚΕ
- Published in ΤΡΕΧΟΝΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ – ΠΑΡΟΔΟΣ ΧΡΟΝΟΥ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΤΗΣ – ΝΟΜΙΜΗ ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ
- Published in ΤΡΕΧΟΝΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΑ ΕΚΛΟΓΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ ΑΕ
- Published in ΤΡΕΧΟΝΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
Η ΛΥΣΗ ΤΗΣ Α.Ε. ΚΑΤ’ ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΣΠΟΥΔΑΙΟΥ ΛΟΓΟΥ
- Published in ΤΡΕΧΟΝΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
ΑΤΟΜΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΝΑΡΞΗ ΣΤΗΝ ΕΦΟΡΙΑ
- Published in ΤΡΕΧΟΝΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
ΑΤΟΜΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΝΑΡΞΗ ΣΤΗΝ ΕΦΟΡΙΑ
Η Ατομική είναι αναμφίβολα η πιο απλή μορφή επιχείρησης, αφού ιδρύεται, οργανώνεται και διοικείται από ένα άτομο. Η έναρξη ατομικής επιχείρησης μπορεί να διεκπεραιωθεί εξ ολοκλήρου ηλεκτρονικά. Η διάρκεια της διαδικασίας εξαρτάται κυρίως από την Δ.Ο.Υ. (εφορία) που καλείται να καταχωρήσει την έναρξη μιας ατομικής επιχείρησης και έχει σημασία πόσο οργανωμένη είναι η εφορία στην οποία ανήκει η έδρα. Η έναρξη επιχείρησης μπορεί να υλοποιηθεί σε χρονικό διάστημα δύο ημερών μέχρι και δύο εβδομάδων.
Όπως όλες οι επιχειρήσεις, ομοίως και η ατομική επιχείρηση θα πρέπει να έχει κάνει εγγραφή στο Γ.Ε.ΜΗ . (Γενικό εμπορικό μητρώο) που στεγάζεται σε ένα από τα Επιμελητήρια (Επαγγελματικό, Εμπορικό, Βιοτεχνικό, Βιομηχανικό, Οικονομικό, Τεχνικό) ή συλλόγους (Δικηγορικός, Ιατρικός κ.α.), αναλόγως με την κατηγορία που ανήκει η δραστηριότητα που επιθυμεί να δηλώνει ως υποψήφιος ο νέος ελεύθερος επαγγελματίας. Στην διαδικασία της εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ. μπορεί φυσικά να δηλωθεί και να κατοχυρωθεί και ο διακριτικός τίτλος της επιχείρησης, αρκεί τόσο αυτός όσο και η επωνυμία της επιχείρησης (η οποία στις ατομικές επιχειρήσεις απαρτίζεται συνήθως από το ονοματεπώνυμο του ιδιοκτήτη τους), να μην χρησιμοποιούνται ήδη.
Το κόστος εγγραφής στο Γ.Ε..ΜΗ. για την ατομική επιχείρηση ανέρχεται στα 50,00€ (20€ παράβολα εγγραφής και 30,00€ για την συνδρομή του πρώτου έτους λειτουργίας της). Οφείλεται επιπλέον ετήσια συνδρομή για το Γ.Ε.ΜΗ. ύψους 30,00€ καθώς και ετήσια συνδρομή για το Επαγγελματικό Επιμελητήριο ύψους 11,00€.
Η εγγραφή στο ΓΕΜΗ γίνεται μέσω εξ αποστάσεως επικοινωνίας με email ή τηλεφωνικά στο αντίστοιχο τμήμα Επιμελητηρίου της πόλης του επιχειρηματία π.χ. Επαγγελματικό , Εμπορικό, Βιοτεχνικό, Τεχνικό κλπ μετά την έναρξη εργασιών στη αρμόδια Εφορία - Δ.Ο.Υ.
Αναφορικά τώρα με το καθεστώς φορολόγησης της ατομικής επιχείρησης, μετά τον Covid-19, όλη η διαδικασία «έναρξης» επιχείρησης γίνεται μόνο ηλεκτρονικά. Σε περίπτωση ωστόσο που υπάρχει ανάγκη για επεξηγήσεις, οποιοδήποτε θέμα μπορεί να λυθεί κατόπιν επικοινωνίας με το Τμήμα μητρώου της εφορίας, στο οποίο θα υπάγεται η έδρα της ατομικής επιχείρησης. Δεν αποκλείεται επίσης η διεκπεραίωση της διαδικασίας έναρξης στη Δ.Ο.Υ., να έχει διαφορετική εξέλιξη από εφορία σε εφορία και να δίνονται διαφορετικές απαντήσεις σχετικά με τον τρόπο χειρισμού για κάποιο θέμα.
Μεγάλο πλεονέκτημα επιπλέον, πέρα από την ευελιξία ως προς την δραστηριότητα και, από το ότι δεν απαιτούνται από το νόμο ιδιαίτερες προϋποθέσεις για την σύσταση της, είναι ότι για την ατομική επιχείρηση δεν απαιτείται κεφάλαιο ούτε κάποιο παράβολο, ούτε υπάρχει πρόσθετο κόστος εγγραφής στη Δ.Ο.Υ.
Ο πρώτος τρόπος- διαδικασία έναρξης επιτυγχάνεται με την υποβολή όλων των δικαιολογητικών μέσω taxis στην κατηγορία ” Τα Αιτήματα μου“ (όπως εμφανίζεται στην ιστοσελίδα του taxisnet). Έχουν ενταχθεί ουσιαστικά όλες οι εφορίες σε αυτό το online σύστημα. Ο δεύτερος τρόπος, o οποίος όμως εφαρμόζεται σε εξαιρετικές περιπτώσεις, είναι η υποβολή φυσικού φακέλου. Κατόπιν προγραμματισμού σχετικού ραντεβού με τη Δ.Ο.Υ. , η έναρξη εργασιών μπορεί να διεκπεραιωθεί δια ζώσης, με την προσκόμιση σε έγχαρτη μορφή όλων των δικαιολογητικών και την υποβολή τους ενώπιον της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. (αναλόγως της έδρας της ατομικής επιχείρησης όπως προείπαμε). Ο φάκελος και τα δικαιολογητικά ελέγχονται πρώτα από το πρωτόκολλο τέλος, από το τμήμα μητρώου, το οποίο θα αναρτήσει τη βεβαίωση έναρξης εργασιών στην ιστοσελίδα taxis-net, στο πεδίο “e-κοινοποιήσεις”.
- Published in ΤΡΕΧΟΝΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
Η ΛΥΣΗ ΤΗΣ Α.Ε. ΚΑΤ’ ΕΠΙΚΛΗΣΗ ΣΠΟΥΔΑΙΟΥ ΛΟΓΟΥ
Η δικαστική λύση της Α.Ε. για σπουδαίο λόγο προβλέπεται στο εθνικό δίκαιο ήδη από το 2007, ενώ υπό το ισχύον νομοθετικό καθεστώς εξακολουθεί να υφίσταται ως δικαίωμα των μετόχων.
Ειδικότερα, ο νόμος προβλέπει ότι η διαδικασία της δικαστικής λύσης εκκινεί κατ’ επίκληση σπουδαίου λόγου κατόπιν υποβολής αίτησης από μέτοχο ή μετόχους που εκπροσωπούν το ένα τρίτο (1/3) τουλάχιστον του καταβεβλημένου κεφαλαίου. Ωστόσο, προκειμένου να προσδιοριστεί η γενική και αφηρημένη έννοια του σπουδαίου λόγου, ο νομοθέτης αναφέρει ότι σπουδαίος λόγος είναι αυτός, που, κατά τρόπο προφανή και μόνιμο, καθιστά τη συνέχιση της εταιρείας αδύνατη, ενώ στην παράγραφο 2 του άρθρου 166 Ν. 4548/2018 αναφέρει ενδεικτικά ορισμένες περιπτώσεις που συνιστούν σπουδαίο λόγο. Μάλιστα, όπως προκύπτει από τη διατύπωση της προαναφερθείσας διάταξης («..... υφίσταται, ιδίως, αν, λόγω ίσων .....») πρόκειται για ενδεικτική και όχι περιοριστική αναφορά των δύο κατά τον Έλληνα νομοθέτη σπουδαίων λόγων, ήτοι η αδυναμία εκλογής Δ.Σ. ή η αδυναμία λειτουργίας της εταιρείας. Συνάγεται λοιπόν ότι ο μέτοχος ή μέτοχοι μπορεί να αξιώσουν την λύση της Α.Ε. για οποιονδήποτε άλλο λόγο εφόσον αποδείξουν ότι αυτός όντως συνιστά σπουδαίο λόγο και ότι η προσφυγή στο δικαστήριο με αίτημα την λύση της εταιρείας αποτελεί την έσχατη λύση (ultimum refigium) για την επίλυση των εταιρικών ζητημάτων. Άλλωστε, το εν λόγω δικαίωμα καταγγελίας της Α.Ε. υπάγεται στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 281 ΑΚ, δεν μπορεί δηλαδή να ασκείται καταχρηστικά εκ μέρους του μετόχου/μετόχων.
Δεδομένης της αόριστης και αφηρημένης έννοιας του σπουδαίου λόγου, επαφίεται στην διακριτική ευχέρεια του δικαστή να κρίνει ad hoc εάν υφίσταται σπουδαίος λόγος επί τη βάσει του οποίου είναι επιτρεπτή η λύση της Α.Ε. Σημειωτέον ότι ο σπουδαίος λόγος ενδεχομένως να σχετίζεται με μεταβολή των πραγματικών περιστατικών που καθιστούν την συνέχιση της Α.Ε. δυσβάσταχτη, δεν αποκλείεται όμως να έγκειται και στην μεταγενέστερη μεταβολή του νομικού καθεστώτος που επιφέρει εξίσου δυσμενείς συνέπειες. Όσον αφορά την μεταβολή των πραγματικών περιστατικών ως σπουδαίο λόγο, η νομολογία έχει αποφανθεί ότι πρόκειται για μη αναμενόμενα πραγματικά περιστατικά που οδηγούν στην υπέρβαση των ορίων της καλής πίστης με βάση την πραγματική κατάσταση, τις περιστάσεις και την συμπεριφορά των εμπλεκομένων, πράγμα που καθιστά μη ανεκτή μια ενοχική σχέση.
Παράλληλα, η αδυναμία λειτουργίας της εταιρείας πρέπει να ερμηνεύεται εξαιρετικά στενά, καθώς ως τέτοια νοείται η ολοκληρωτική αποδιοργάνωση της δομής της Α.Ε. και η αδυναμία λήψης αποφάσεων, ενώ δεν αρκεί η μη επιτυχής επιδίωξη του εταιρικού σκοπού ή οι διαδοχικές ζημιογόνες εταιρικές χρήσεις Επίσης, τα περιστατικά επί των οποίων κρίνει ο δικαστής, ώστε να αποφανθεί εάν όντως συντρέχει σπουδαίος λόγος, πρέπει να δημιουργούν στον δικαστή την βεβαιότητα ότι όντως υφίσταται σπουδαίος λόγος, καθώς πιθανολόγηση δεν αρκεί, ενώ η εξαιρετικά δυσχερής κατάσταση που βιώνει η Α.Ε. δέον να είναι αδιαμφισβήτητη και ολοφάνερη κατά αναλογία προς το περιεχόμενο του άρθρου 281 ΑΚ.
Συμπερασματικά, το ανωτέρω δικαίωμα του μετόχου/μετόχων, που κατά νομική ακριβολογία δεν συνιστά δικαίωμα της μειοψηφίας, που ως τέτοια νοούνται για παράδειγμα το δικαίωμα για διενέργεια ελέγχου, το δικαίωμα ενημέρωσης, πρέπει να ασκείται με φειδώ, σε εξαιρετικές περιστάσεις δηλαδή, προς αποφυγή καταχρηστικών συμπεριφορών εκ μέρους του μετόχου/μετόχων που συμπληρώνουν το ποσοστό του 1/3 του καταβεβλημένου κεφαλαίου και σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας. Τέλος, είναι καταφανές ότι η έννοια του σπουδαίου λόγου «διαπλάθεται» νομολογιακά και σε κάθε περίπτωση κρίνεται βάσει των εκάστοτε υφιστάμενων περιστάσεων και συνθηκών που συνθέτουν την εξαιρετικά προβληματική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η Α.Ε.
- Published in ΤΡΕΧΟΝΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΑ ΕΚΛΟΓΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ ΑΕ
Λόγοι, οποιασδήποτε φύσης, που καθιστούν την εκλογή/διορισμό των μελών του ΔΣ και των εκπροσώπων της εταιρείας ελαττωματικούς, δεν αντιτάσσονται έναντι των καλόπιστων τρίτων, αλλά αντιθέτως βαρύνουν την ίδια την εταιρεία. Προϋπόθεση αυτού όμως είναι 1) η τήρηση των σχετικών διατυπώσεων δημοσιότητας εκ μέρους της ΑΕ και 2) η άγνοια των τρίτων ως προς το σχετικό εσωτερικό ελάττωμα.
Ο Ν. 4548/2018, καλύπτει τους εκπροσώπους της ΑΕ, τα πρόσωπα εκείνα δηλαδή, στα οποία έχει παραχωρηθεί (οργανική) εξουσία εκπροσώπησης της ΑΕ και η εκλογή ή ο διορισμός τους, υποβάλλεται στις διατυπώσεις δημοσιότητας του νόμου (άρθρο 12 ν. 4548/2018).
Στην έννοια του εκπροσώπου της ΑΕ, εμπίπτουν τα μέλη του κατεξοχήν οργάνου εκπροσώπησης της εταιρείας, τα μέλη δηλαδή του ΔΣ, ανεξαρτήτως του τρόπου εκλογής ή διορισμού τους (πχ. από τη ΓΣ, απευθείας από μέτοχο, από το αρχικό καταστατικό ή από δικαστική απόφαση). Επίσης, στην έννοια του εκπροσώπου της ΑΕ, εμπίπτουν τα αναπληρωματικά μέλη του ΔΣ, τα υποκατάστατα όργανα (πχ. εκπρόσωποι της ΑΕ, μέλη ΔΣ ή τρίτοι), ο εκκαθαριστής (κατά το άρ. 167§5) και ο σύνδικος πτώχευσης (ο οποίος έχει εξουσία διαχείρισης της εταιρικής περιουσίας).
Αντιθέτως, δεν υπάγονται στην ως άνω έννοια του εκπροσώπου της ΑΕ και, επομένως στην προστασία του νόμου, οι αντιπρόσωποι της ΑΕ. Τα πρόσωπα εκείνα δηλαδή, στα οποία δεν έχει παραχωρηθεί οργανική εξουσία εκπροσώπησης, αλλά λειτουργούν πολύ συγκεκριμένες ενέργειες στη βάση πληρεξουσιότητας, που τους παραχωρείται από τους καθ’ ύλην αρμόδιους. Στην περίπτωση αυτή, τόσο ο πληρεξούσιος όσο και η εξουσία που του παραχωρείται να λειτουργεί στο όνομα και για λογαριασμό της ΑΕ, δεν υποβάλλεται σε δημοσιότητα.
Καλόπιστοι Τρίτοι
Η προστασία των καλόπιστων τρίτων από το νόμο, αφορά εκείνους που είναι πράγματι τρίτοι έναντι της ΑΕ. Ως τρίτοι νοούνται, αρχικά, όσοι διατηρούν συναλλακτικές σχέσεις με την ΑΕ και εμπιστεύονται τη δημοσιότητα του Γ.Ε.ΜΗ. Τρίτος, με την έννοια αυτή, μπορεί να θεωρηθεί και ο μέτοχος της εταιρείας, ο οποίος συναλλάσσεται με την ΑΕ. Ωστόσο, εφόσον αποδειχθεί ότι γνώριζε την ελαττωματικότητα του διορισμού, δεν προστατεύεται από το νόμο.
Προκειμένου ο τρίτος να τύχει της προστασίας του νόμου, πρέπει να είναι επιπροσθέτως και καλόπιστος. Δηλαδή να μην γνώριζε, κατά τον κρίσιμο χρόνο συναλλαγής του με εκπρόσωπο της ΑΕ, το ελάττωμα διορισμού του τελευταίου. Το βάρος απόδειξης της γνώσης το φέρει η εταιρεία. Μεταγενέστερη της συναλλαγής γνώση ή κακή πίστη του τρίτου, ούτε επηρεάζει τα δεδομένα αλλά ούτε και τον βλάπτει.
Ελάττωμα Εκλογής/Διορισμού
Η προστασία του νόμου για τον καλόπιστο τρίτο, ενεργοποιείται σε περιπτώσεις ελαττώματος της εκλογής ή του διορισμού εκπροσώπου της ΑΕ. Στο νόμο, όμως, δεν ορίζεται τι συνιστά ελάττωμα. Ως εκ τούτου, θεωρούμε ότι ως ελάττωμα νοείται, κάθε νομικός λόγος, που καθιστά ανυπόστατο, άκυρο ή ακυρώσιμο τον διορισμό ή αντιστοίχως, την εκλογή εκπροσώπου της ΑΕ και το οποίο είναι δυνατό να εντοπίζεται, χρονικά, στην εκλογή ή το διορισμό ή/και την αποδοχή τους από μέρους του εν λόγω εκπροσώπου.
Νομικοί λόγοι που συνιστούν ελάττωμα είναι η δικαιοπρακτική ανικανότητα του διοριζόμενου μέλους ΔΣ και η ύπαρξη κωλυμάτων εκλογής/διορισμού του, η ελαττωματικότητα της απόφασης της ΓΣ για την εκλογή ΔΣ, η ελαττωματικότητα της δήλωσης βούλησης μετόχου σε περίπτωση απευθείας διορισμού μέλους ΔΣ και η ελαττωματικότητα της δήλωσης βούλησης εκείνου που διορίζει υποκατάστατο όργανο.
Διατυπώσεις Δημοσιότητας
Πρόσθετη προϋπόθεση εφαρμογής του νόμου και συνακόλουθα της προστασίας του καλόπιστου τρίτου συνιστά η δημοσιότητα και συγκεκριμένα, η προηγούμενη τήρηση των απαιτούμενων διατυπώσεων (δηλωτικής και όχι συστατικής) δημοσιότητας για την εκλογή ή διορισμό των εκπροσώπων ή εκκαθαριστών της ΑΕ (θετική δημοσιότητα).
Η εμπορική δημοσιότητα γενικά, λαμβάνει χώρα για την ΑΕ και τα υπόχρεα πρόσωπα με:
- την εγγραφή ή καταχώριση πράξεων, στοιχείων ή δεδομένων στο Γ.Ε.ΜΗ. και
- την ταυτόχρονη δημοσίευση, στον διαδικτυακό τόπο του Γ.Ε.ΜΗ., κατά περίπτωση, είτε εν συνόλω, είτε εν μέρει, της πράξης ή του στοιχείου που καταχωρίστηκε, είτε με μνεία για την καταχώριση πράξεων και στοιχείων για τα οποία προβλέπεται υποχρέωση εμπορικής δημοσιότητας (άρ. 17 ν. 4919/2022).
Εφόσον τηρηθεί η συγκεκριμένη διαδικασία δημοσιότητας για την εκλογή ή τον διορισμό των εκπροσώπων της ΑΕ, τυχόν ελάττωμα του διορισμού δεν είναι δυνατό να αντιταχθεί σε τρίτους, οι οποίοι εμπιστεύτηκαν τη δημοσιότητα αυτή. Η τυχόν δημοσίευση, ωστόσο, δεν συνεπάγεται την ίαση του ελαττώματος που έχει εμφιλοχωρήσει.
Έννομες Συνέπειες
Στην περίπτωση που πληρούνται σωρευτικά οι προαναφερθείσες προϋποθέσεις (δηλ. τήρηση διατυπώσεων δημοσιότητας εκ μέρους της ΑΕ και άγνοια των τρίτων ως προς το σχετικό εσωτερικό ελάττωμα), ο ελαττωματικός διορισμός εκπροσώπου της ΑΕ δεν μπορεί να αντιταχθεί στον τρίτο που συναλλάχθηκε με αυτόν. Δεσμεύεται δηλαδή ως προς το πλαίσιο αυτό, η ΑΕ από τις πράξεις/δηλώσεις βούλησης (ρητές ή σιωπηρές) των ελαττωματικώς διορισθέντων εκπροσώπων της. Δεν θα παραχθούν -κατ’ εξαίρεση- δεσμευτικά αποτελέσματα για την ΑΕ, στην περίπτωση που αποδειχθεί θετική γνώση του ελαττώματος από μέρους των τρίτων.
- Published in ΤΡΕΧΟΝΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ – ΠΑΡΟΔΟΣ ΧΡΟΝΟΥ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΤΗΣ – ΝΟΜΙΜΗ ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ
Η ανώνυμη εταιρεία, έπειτα από την στο καταστατικό προβλεφθείσα πάροδο της διάρκειας της, διατηρεί την νομική της προσωπικότητα. Τίθεται υποχρεωτικά σε στάδιο εκκαθάρισης, όπου μοναδικός σκοπός της είναι μεν, η αποπεράτωση αυτής, τα όργανα διοίκησής της δε, καθίστανται προσωρινοί εκκαθαριστές.
Η υπ’ αριθμ. 515/2022 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, αναίρεσε, έπειτα από την αίτηση ανώνυμης εταιρείας, απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, η οποία είχε απορρίψει έφεση της εταιρείας, καθώς, όπως είχε κρίνει, η ανώνυμη εταιρεία δεν συνέχιζε νόμιμα τη λειτουργία της.
Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, με την παρέλευση του χρόνου διάρκειας που ορίζεται στο καταστατικό μίας ανώνυμης εταιρείας, η εταιρεία διαλύεται και τίθεται υποχρεωτικώς και αυτοδικαίως, χωρίς να απαιτείται δημοσίευση (ΣτΕ 1062/2020), σε στάδιο εκκαθαρίσεως, μη χωρούσας σιωπηρής παρατάσεως της διάρκειας αυτής, υπό την έννοια ότι ο εταιρικός δεσμός αποκόπτεται και η Α.Ε. Θεωρείται λυμένη από αυτή την ημέρα, χωρίς να παρίσταται ανάγκη προς τούτο αποφάσεως της Γενικής Συνελεύσεως ή δικαστικής λύσεως ή άλλης διατυπώσεως (ΣτΕ 487/1945 Ολ., 318/1942 Ολ.).
Περαιτέρω, η λύση της Α.Ε. είναι αυτή που θέτει σε κίνηση το μηχανισμό - διαδικασία εξαφάνισής της, χωρίς, ωστόσο, η λύση να συνεπάγεται άνευ ετέρου και την εξαφάνισή της. Ειδικότερα, με τη λύση της εταιρείας αλλάζει μόνο ο σκοπός αυτής, ο οποίος από παραγωγικός μετατρέπεται σε σκοπό εκκαθαρίσεως και η εταιρεία εισέρχεται στη διαδικασία εκκαθαρίσεως (πρβλ. ΑΠ 1427/2000, ΑΠ 96/2005).
Εξάλλου, η Α.Ε., μετά τη λύση της, λόγω παρελεύσεως της διάρκειάς της, διατηρεί τη νομική της προσωπικότητά, τη δικαιοπρακτική και την εμπορική της ιδιότητα και ικανότητα (ΑΠ 717/2018, 186/2011, πρβλ. ΑΠ 1427/2000, ΑΠ 96/2005, ΑΠ 410/1996) για τις ανάγκες της εκκαθαρίσεως και μέχρι την περάτωση αυτής, η οποία και οδηγεί στο οριστικό τέλος της εταιρείας σηματοδοτώντας την εξαφάνισή της από το νομικό και το συναλλακτικό κόσμο. Η εταιρεία, δηλαδή, μετά τη λύση της και τη θέση της σε εκκαθάριση αποκτά ως μοναδικό σκοπό την ικανοποίηση των εταιρικών δανειστών, αλλά και των απαιτήσεων της εταιρείας, τη ρευστοποίηση της εταιρικής περιουσίας και τη διανομή του προϊόντος της εκκαθάρισης στους μετόχους, διατηρώντας, πάντως, τη νομική προσωπικότητά της, τη δικαιοπρακτική και την εμπορική της ιδιότητα και ικανότητα.
Μετά δε την πάροδο του χρόνου της διάρκειάς της και την εντεύθεν αυτοδίκαιη λύση της, η εταιρεία δεν μένει χωρίς όργανα διοίκησης. Για το λόγο αυτό, στο άρθρο 47Α παρ. 3 του ν. 2190/1920 προβλέπεται η συνέχιση (προσωρινώς) της αρμοδιότητας των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου (στο εξής καλούμενο Δ.Σ.) μέχρι να οριστούν εκκαθαριστές από τη Γ.Σ.. Ειδικότερα, τα μέλη του Δ.Σ. που υφίστατο κατά το χρόνο της λήξεως της προβλεπόμενης από το καταστατικό διάρκειας της εταιρείας καθίστανται προσωρινοί εκκαθαριστές και προβαίνουν σε αντίστοιχες πράξεις εκκαθαρίσεως.
Εξάλλου, σύμφωνα με το άρθρο 47Α παρ. 4 του ν. 2190/1920, παρά τη λύση της εταιρείας, είναι δυνατή η αναβίωσή της (ΣτΕ 1489/1970 Ολ.), μετά από την οποία η εταιρεία συνεχίζει τη λειτουργία της υπό την αρχική της μορφή, με παραγωγικό πλέον σκοπό (ΣτΕ 853/1985), ενώ συνεχίζονται οι έννομες σχέσεις και οι δίκες χωρίς βίαιη διακοπή. Ωστόσο, λαμβανομένου υπόψη ότι η απόφαση της Γ.Σ. περί αναβίωσης της εταιρείας αποτελεί τροποποίηση του καταστατικού της σε σχέση με τη διάρκεια αυτής, η απόφαση αυτή της Γ.Σ. υπόκειται σε διοικητική έγκριση (ΣτΕ 2783/2007, πρβλ. ΣτΕ 820/2021, 2390/2017, 4246/2010, ΑΠ 459/1989) και σε δημοσιότητα.
- Published in ΤΡΕΧΟΝΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ